SİGORTALILIK İLE İLGİLİ YÜKÜMLÜLÜKLER

Sigortalı Sayılanlar


-506 sayılı Kanunda, hizmet akdine dayanarak işveren tarafından çalıştırılanlar sigortalı sayılırken; 5510 sayılı Kanunla kapsam genişletilmiş ve hizmet akdinin yanı sıra, kendi nam ve hesabına çalışanlar ile kamu idarelerinde çalışanlar da sigortalı sayılmıştır.


Sigortalılığın Başlangıcı
• Hizmet Akdi İle Çalışanlar;
• --Çalışmaya, mesleki eğitime veya zorunlu staja başladıkları tarihten,
• Kendi Nam ve Hesabına Çalışanlar;
• --Gelir Vergisi mükellefiyetinin başladığı,
• --Şirket ortaklığının tescil edildiği,
• --Esnaf ve sanatkar sicili+meslek kuruluşuna kayıtlı oldukları,
• --Tarımsal faaliyetlerinin ilgili meslek kuruluşlarınca tescil edildiği,
• --Köy ve mahalle muhtarları seçildikleri,
• Kamu idarelerinde çalışanlar;
• --Göreve başladıkları veya okullarında eğitime başladıkları,
• Tarihten itibaren sigortalılıkları başlayacaktır.

Sigortalının Bildirimi
• Hizmet akdi ile çalışanların;
• --Daha önce tescil edilmiş olan işyerlerinde sigortalılık başlangıcından önce,
• --İnşaat işyerlerinde en geç çalışmaya başlatıldığı gün,
• --Yeni tescil edilecek işyerlerinde veya yabancı ülkelerde sefer esnasında ulaştırma araçlarına 1 ay içinde işe alınanlar en geç sözkonusu 1 aylık sürenin dolduğu tarihte,
• Kamu idarelerinde çalışanların;
• --Sigortalılık başlangıcından itibaren 15 gün içinde,
• Kendi nam ve hesabına çalışanların;
• --Kayıt ve tescili yapan ilgili kurum, kuruluş ve birlikler veya vergi daireleri tarafından en geç 15 gün içinde,
• Sigortalı İşe Giriş Bildirgesi ile Kuruma internet veya elektronik ortamda bildirilecektir.

Sigortalıların Kendilerini Bildirmeleri
• 5510 sayılı Kanuna göre hizmet akdi ile çalışan sigortalılar , çalışmaya başladıklarını, çalışmaya başladıkları tarihten itibaren en geç 1 ay içinde Sigortalı Bildirim Belgesi ile Kuruma bildirmek zorundadırlar.


Kamu İdareleri ve Bankaların Sigortalılık Kontrolüne İlişkin Yükümlülükleri
• Kayıtdışı istihdamla daha etkin mücadele amacıyla Kamu idareleri ile bankalara, Kurumca sağlanacak elektronik altyapıdan yararlanmak suretiyle, Kurumca belirlenecek işlemlerde, işlem yaptığı kişilerin sigortalılık bakımından tescilli olup olmadığını kontrol etmek ve sigortasız olduğu tespit edilen kişileri, Kuruma bildirme yükümlülüğü getirilmiştir.
• Bu yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde Kurumca ilgili kamu idaresi ve bankalara idari para cezası uygulanacaktır.

Sigortalılığı Sona Erenlerin Kuruma Bildirimi
• Hizmet akdi ile çalışanların;
• --Hizmet akdinin sona erdiği tarihten itibaren işverenleri tarafından en geç 10 gün içinde,
• Kamu idarelerinde çalışanların;
• --Ölüm veya aylık bağlanmasını gerektiren hallerde, bu tarihi takip eden ayın ilk gününden,
• ---Diğer hallerde ise görevden ayrıldıkları tarihten
• İtibaren işverenleri tarafından en geç 10 gün içinde,
• Kendi nam ve hesabına çalışanların;
• --- Vergi mükellefiyetlerinin veya faaliyetlerinin sona erdiği ya da oda kayıtlarının silindiği tarihten itibaren ilgili vergi dairesi, oda veya birlik tarafından en geç 10 gün içinde,
• Kuruma bildirilecektir.
İŞYERİ İLE İLGİLİ YÜKÜMLÜLÜKLER
İşyeri Tanımı
• 5510 sayılı Kanunda işyeri, sigortalı sayılanların maddi olan ve olmayan unsurlar ile birlikte işlerini yaptıkları yer olarak tanımlanmıştır.
• Ayrıca, işyerinde üretilen mal veya verilen hizmet ile nitelik yönünden bağlılığı bulunan ve aynı yönetim altında örgütlenen işyerine bağlı yerler ile dinlenme, çocuk emzirme, yemek, uyku, yıkanma, muayene ve bakım, beden veya meslek eğitim yerleri, avlu ve büro gibi diğer eklentiler ile araçlar da işyerinden sayılmıştır.
İşyerinin Kuruma Bildirimi
• İşverenler;
• --Yeni işyeri açmaları halinde, en geç sigortalı çalıştırmaya başladıkları tarihte,
• --İşyerinin nakli halinde, en geç nakil tarihini takip eden 10 gün içinde,
• --İşyerinin devri halinde, en geç devir tarihini takip eden 10 gün içinde,
• --İşyerinin miras yoluyla intikalinde ise, mirasçılar, ölüm tarihinden itibaren en geç 3 ay içinde,
• İşyeri Bildirgesini Kuruma vereceklerdir.

• Yeni dönemde işyeri bildirgesi internet ortamında Kuruma gönderilecek ve işverenler işyeri numarasını elektronik ortamda alacaklardır.
İşyeri Tescili Sonrasında Kurumca Yapılacak Olan Kontrol
• 1/1/2007 tarihinden sonra yapılacak olan işyeri tescil işlemlerinde, tescil tarihini takip eden bir ay içinde sosyal güvenlik kontrol memurlarınca mahallinde durum tespiti yapılarak, çalışan sayısı ve işkolu kodunun uygunluğuna ilişkin bilgilerin doğruluğu araştırılacak, ayrıca işverenlere sosyal güvenlik mevzuatı ile ilgili yükümlülükleri konusunda gerekli bilgilendirme yapılacaktır.

Birden Fazla İşyeri Kurulması Halinde Tescil İşlemi
• --Aynı işverenin, birden fazla işyeri kurması veya devir alması yahut kendisine intikal etmesi halinde her işyeri için ayrı işyeri bildirgesi düzenlenecektir.
• Ancak,
• 1-Aynı ünite bölgesinde olmak kaydıyla devamlı mahiyette işlem gören veya görecek olan aynı işverene ait işyerlerinin yazılı olarak talep edilmesi halinde tehlike sınıflarının en yükseği veya tehlike sınıfları aynı olanlar gruplandırılmak suretiyle ünitelerce,
• 2-Farklı ünite bölgesinde olanların ise, Genel Müdürlükçe
• Tek dosyada veya birden fazla dosyada işlem görmesine izin verilebilecektir.
• -- Aynı işverenlere ait olup, aynı işkolunda bulunan birden çok kara veya deniz yahut hava ulaştırma araçları için tek bir işyeri dosyası açtırılabilecektir.




Konsorsiyum ve İş Ortaklığı İşlerinin Tescili
• ihale suretiyle yapılan işlerin;
• ---Konsorsiyum şeklinde üstlenilmesi halinde, konsorsiyumu oluşturan üstlenicilerin her birine müstakilen istihkak ödenmesi ve bu üstleniciler tarafından idareye ayrı ayrı teminat verilmiş olması kaydıyla üstlenicilerin her birine, verecekleri işyeri bildirgelerine istinaden Kurumca ayrı ayrı sicil numarası verilmek suretiyle,
• --İş ortaklığı şeklinde üstlenilmesi durumunda ise, işyeri, iş ortaklığı adına ve tek işyeri sicil numarası verilmek suretiyle,
• İşyeri Tescili yapılacaktır.

Tek İhale İle Yapılan İşlerin Tescili
• Tek ihale ile birden çok işin yapılması halinde, istihkaklarının bir ödenmesi ve teminatlarının tek olması şartıyla, işe ilk başlanılan yeri çevresine alan üniteden alınacak tek bir işyeri sicil numarasından yükümlülükler yerine getirilebilecektir.
• Söz konusu ihaleli işe aynı anda birden fazla ilde işe başlanılması halinde, hangi ilde tek sicil numarası alınacağını işveren belirleyecektir.